PCOS – co to takiego?

PCOS to inaczej zespół policystycznych jajników, który dotyka ok 5% kobiet będących w wieku rozrodczym. Czy również Ciebie?

kobieta w sukni z zespołem policystycznych jajników


Podziel się na


Chociaż wiele objawów jest typowych dla tej choroby, diagnozowanie zespołu policystycznych jajników często napotyka na przeszkody i nie jest proste. Zastanów się, czy może dotyczyć to również twojego przypadku!

PCOS jest nieraz nazywane zespołem wielotorbielowatych jajników lub zespołem Steina-Leventhala. Jego dokładne przyczyny nie są jeszcze w pełni zrozumiałe, a badania nad jego genezą wciąż trwają. Główna część objawów PCO ma swoje źródło w nieprawidłowościach w układzie hormonalnym. Androgenizm jajnikowy, czyli nadprodukcja męskich hormonów płciowych przez jajniki, prowadzi do zakłóceń w równowadze hormonalnej. Wysoki poziom LH (hormonu luteinizującego) i obniżony FSH (hormon folikulotropowy) wpływają na nieprawidłowy rozwój i dojrzewanie żeńskich pęcherzyków jajowych.

Objawy PCOS

Zespół policystycznych jajników manifestuje się różnorodnymi symptomami, które mogą wpływać na zdrowie i samopoczucie kobiet. Jednym z najbardziej wyraźnych oznak tej choroby jest nieregularność cyklu menstruacyjnego. Wiele kobiet doświadcza rzadkich i skąpych krwawień, a niektóre mogą nawet borykać się z wtórnym brakiem miesiączki, co oznacza całkowity brak okresu. Takie fluktuacje w cyklu mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza tych, które są powiązane z wpływem hormonów na błonę śluzową macicy. Często kobiety z PCO nie doświadczają owulacji, mimo że pęcherzyk Graafa rośnie, komórka jajowa nie jest uwalniana. Zamiast tego, pęcherzyk obumiera, tworząc małą cystę, co przy regularnym powtarzaniu prowadzi do formowania się licznych torbieli w jajnikach.

Androgenizm jajnikowy jest również istotnym elementem PCO, co jest wynikiem nadprodukcji androgenów przez organizm. Kobiety mogą zauważyć nadmierny wzrost włosów w różnych częściach ciała, takich jak twarz, klatka piersiowa, ramiona, brzuch czy plecy, które są typowe dla wzrostu włosów u mężczyzn. Dodatkowo mogą wystąpić różne problemy skórne, takie jak przebarwienia, trądzik czy łojotok, a w rzadkich przypadkach także obniżenie głosu, przerost łechtaczki oraz zmiany w budowie ciała o charakterze męskim.

PCOS a płodność

Związek między wagą ciała a zespołem jajników policystycznych

Dbanie o sylwetkę to nieustanne wyzwanie dla wielu kobiet, które często podejmują próby odchudzania. Niestety, ten trudny i wymagający proces nie zawsze kończy się sukcesem. Jednym z powodów może być zespół policystycznych jajników. Osoby z tym schorzeniem mają skłonność do przybierania na wadze, co dodatkowo wpływa na proces owulacji. Ich sylwetka często przybiera formę jabłka, z nagromadzeniem tłuszczu głównie w dolnej części ciała. Otyłość może być jednym z objawów wskazujących na androgenizm jajnikowy, ale może również sygnalizować inne problemy zdrowotne. Z pewnością nadmierna masa ciała wpływa niekorzystnie na leczenie zbyt wysokiego poziomu androgenów.

Innym objawem, który może pomóc w diagnozowaniu PCO, jest oporność organizmu na insulinę. Wiele kobiet ma w swoim ciele wyższe stężenie insuliny, niż jest w stanie zużyć. Hormon ten pobudza jajniki do produkcji androgenów. Nieprawidłowości w produkcji insuliny mogą również wiązać się ze wzrostem poziomu całkowitego cholesterolu.

PCOS a płodność

Zespół policystycznych jajników często jest przyczyną trudności w osiągnięciu ciąży. Wielu pacjentek z tym schorzeniem boryka się z nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi i obecnością torbieli na jajnikach, co wpływa na ich zdolność do zapłodnienia. Jeśli jednak dojdzie do zapłodnienia, ryzyko poronienia jest wyższe. Kobiety z diagnozą PCOS, zwłaszcza te pragnące zostać matkami lub są w ciąży, powinny być pod stałym nadzorem medycznym.

Diagnoza PCOS opiera się na wielu wskaźnikach, głównie na podstawie objawów. Ze względu na ich złożoność, terapia musi być indywidualnie dostosowana do potrzeb każdej pacjentki. Kluczowym narzędziem w diagnostyce jest ultrasonografia pozwalająca zaobserwować charakterystyczne zmiany w strukturze jajników. Często są one nieco zwiększone, z widocznymi torbielami na powierzchni i pogrubioną białawą osłonką. Ważne są także badania hormonalne, które pomagają określić poziom hormonów w ciele kobiety. Jeśli wyniki odbiegają od standardów, lekarz decyduje o odpowiedniej terapii.

kobieta w sukni z zespołem policystycznych jajników leży na trawie

Jak leczyć zespół policystycznych jajników?

Wybór metody leczenia zależy głównie od oczekiwanego rezultatu. Najczęściej stosuje się leczenie farmakologiczne, takie jak tabletki antykoncepcyjne, ale czasami konieczne jest zastosowanie interwencji chirurgicznej, np. laparoskopii.

Każda terapia wiąże się z pewnym ryzykiem niepowodzenia lub wystąpienia skutków ubocznych. Niemniej jednak zdiagnozowanie problemu stanowi ważny krok w kierunku jego leczenia. Jeśli zatem zauważysz jakieś niepokojące symptomy, które mogą wskazywać na PCO, niezwłocznie skonsultuj się z ginekologiem i przedstaw mu swoje obawy. Wczesna diagnoza i podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych pomogą Ci przeciwdziałać objawom i konsekwencjom związanym z PCOS.